0
0 Produkty w koszyku

No products in the cart.

Excel — Wyszukiwanie po 2 kryteriach — porada 432

W tym poście omówimy wyszukiwanie po dwóch lub więcej kryteriach. Ze względu na nową funkcję w Excelu tablicowym przedstawimy 4 różne sposoby rozwiązania takiego problemu.

Problem polega na tym, że cena produktu zależy nie tylko od nazwy produktu, ale również od kraju, z jakiego pochodzi ten produkt. Musimy wyszukać cenę produktu po 2 kryteriach. Pierwsze rozwiązanie wykorzystuje kolumnę pomocniczą (rys. nr 1).

Rys. nr 1 – przykładowe dane do pierwszego rozwiązania

Musimy napisać formułę, w której połączymy nazwę owocu z krajem jego pochodzenia. Użyjemy do tego znaku ampersand (&) i pionowej kreski (|), aby na pewno rozdzielić dwa ciągi tekstowe. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=B3&"|"&C3

Po zatwierdzeniu formuły i przeciągnięciu jej na komórki poniżej otrzymamy dane przedstawione na rys. nr 2.

Rys. nr 2 – połączone dane z dwóch kolumn (Owoc i Kraj)

Otrzymaliśmy połączone niejako dane z pierwszej i drugiej kolumny rozdzielone pionową kreską. Dla Excela nie jest to potrzebne, ale my mamy lepszą wizualną formę danych. Mamy pomocniczą kolumnę z połączoną informacją i teraz możemy skopiować z niej formułę za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+C i wkleić w kolumnę pomocniczą z Cennikiem. Istotne jest tutaj, że zarówno dane z naszej Tabeli sprzedaży jak i w Cenniku muszą mieć ten znak rozdzielający (pionową kreskę) – rys. nr 3.

Rys. nr 3 – pionowa kreska rozdzielająca nazwę owocu i jego kraj pochodzenia w obu tabelach

Po wklejeniu formuły do komórki I3, zatwierdzamy ją i kopiujemy na komórki poniżej. Otrzymamy dane przedstawione na rys. nr 4.

Rys. nr 4 – wypełniona kolumna pomocnicza w Cenniku

Teraz musimy wyszukać tylko jedną informację (połączone dwie wartości), dlatego możemy skorzystać ze standardowej funkcji WYSZUKAJ.PIONOWO. Pierwszym argumentem funkcji jest szukana_wartość, czyli dane z kolumny Pomoc z Tabeli sprzedażowej. Drugi argument funkcji to tabela_tablica, czyli kolumny Pomoc i Cena z tabeli Cennik (zablokowane bezwzględnie). Trzeci argument to nr_indeksu_kolumny, czyli u nas wartość 2, bo chcemy wyciągnąć informację z kolumny Cena, która jest druga w kolejności z zakresu tabela_tablica. Ostatni argument (opcjonalny) to przeszukiwany_zakres, w którym musimy zdecydować, czy robimy wyszukiwanie przybliżone, czy dokładne. W większości sytuacji chcemy mieć dopasowanie dokładne, bo nie mamy pewności, czy dane są posortowane, czyli wpisujemy wartość logiczną FAŁSZ lub wartość z nią tożsamą (0). Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=WYSZUKAJ.PIONOWO(D3;$I$3:$J$10;2;0)

Powyższą formułę zatwierdzamy i kopiujemy w dół. Otrzymamy dane z dopasowaną ceną według dwóch kryteriów przedstawione na rys. nr 5.

Rys. nr 5 — dane z dopasowaną ceną według dwóch kryteriów (pierwszy sposób – Excel klasyczny)

Teraz omówimy drugie rozwiązanie, które również będzie niejako wykorzystywało kolumnę pomocniczą, ale zbudowaną wewnątrz funkcji. Rozwiązanie to omówimy na podstawie przykładowych danych z rys. nr 6.

Rys. nr 6 przykładowe dane do rozwiązanie drugim sposobem

W klasycznym Excelu mogliśmy użyć funkcji PODAJ.POZYCJĘ. Pierwszym argumentem funkcji jest szukana_wartość, w którym szukamy owocu połączonego z krajem pochodzenia za pomocą znaku ampersand (&). Drugi argument to przeszukiwana_tab, czyli znowu dwie połączone za pomocą znaku & kolumny tym razem z tabeli Cennik zablokowane bezwzględnie. Jeśli na tym etapie podejrzymy wyniki formuły za pomocą klawisza F9, zobaczymy połączone dane z obu kolumn (rys. nr 7).

Rys. nr 7 – podejrzane wyniki formuły w trybie edycji komórki

Wychodzimy z podglądu wyników formuły za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+Z. Pozostaje nam ostatni argument, czyli typ_porównania. U nas będzie to wartość 0 odpowiadająca dopasowaniu dokładnemu. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=PODAJ.POZYCJĘ(N3&O3;$R$3:$R$10&$S$3:$S$10;0)

Powyższą formułę zatwierdzamy i kopiujemy w dół. Pokazują nam się wartości w złotówkach, ale to tylko dlatego, że mamy sformatowaną kolumnę walutowo. Tak naprawdę pokazuje nam się pozycja szukanej ceny (rys. nr 8).

Rys. nr 8 – pozycje szukanych cen sformatowane walutowo

Mamy znalezioną pozycję właściwej ceny. Teraz na podstawie tej pozycji musimy wyszukać pasującą cenę. Taki efekt możemy uzyskać za pomocą funkcji INDEKS. Pierwszym argumentem funkcji jest tablica, czyli kolumna, z której chcemy dostać zwróconą cenę zablokowana bezwzględnie. Drugi argument funkcji to nr_wiersza, czyli wynik naszej funkcji PODAJ.POZYCJĘ. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=INDEKS($T$3:$T$10;PODAJ.POZYCJĘ(N3&O3;$R$3:$R$10&$S$3:$S$10;0))

Powyższą formułę zatwierdzamy i kopiujemy na komórki poniżej. Otrzymamy ceny produktów wyszukane według 2 kryteriów przedstawione na rys. nr 9.

Rys. nr 9 — ceny produktów wyszukane według 2 kryteriów (drugi sposób – Excel klasyczny)

Trzecie rozwiązanie wykonamy w Excelu tablicowym. Przykładowe dane do tego zadania zostały przedstawione na rys. nr 10.

Rys. nr 10 – przykładowe dane do rozwiązania w Excelu tablicowym (trzecie rozwiązanie)

Wykorzystamy tutaj funkcję X.WYSZUKAJ. Pierwszym argumentem funkcji jest szukana_wartość, czyli połączone dwie wartości z kolumny Owoc i Kraj za pomocą znaku & z Tabeli sprzedażowej. Drugi argument funkcji to szukana_tablica, czyli połączone kolumny Owoc i Kraj za pomocą znaku &, ale z tabeli Cennik i zablokowane bezwzględnie. Kolejny argument to zwracana_tablica, czyli wartości z kolumny Cena z tabeli Cennik zablokowane bezwzględnie. Funkcja X.WYSZUKAJ działa na zasadzie dopasowania dokładnego, więc nie musimy podawać argumentów opcjonalnych. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=X.WYSZUKAJ(N19&O19;$R$19:$R$26&$S$19:$S$26;$T$19:$T$26)

Powyższą formułę zatwierdzamy i kopiujemy w dół. Otrzymamy ceny wyszukane na podstawie 2 kryteriów przedstawione na rys. nr 11.

Rys. nr 11 — ceny wyszukane na podstawie 2 kryteriów (trzeci sposób – Excel tablicowy)

Pozostało nam czwarte rozwiązanie, w którym będziemy bazować na tym, jak się nasze dane układają i jak często się powtarzają. Przykładowe dane zostały przedstawione na rys. nr 12.

Rys. nr 12 – przykładowe dane (czwarte rozwiązanie)

Możemy łatwo zauważyć, że każdy wiersz z tabeli Cennik jest unikatowy, czyli występuje tylko 1 raz. Na tej podstawie w tym rozwiązaniu możemy wykorzystać całkiem inną funkcję niż funkcje wyszukujące, których do tej pory używaliśmy. Wykorzystamy funkcję SUMA.WARUNKÓW. Pierwszym argumentem funkcji jest suma_zakres, czyli u nas kolumna z Ceną z tabeli Cennik zablokowana bezwzględnie za pomocą klawisza F4. Drugi argument funkcji to kryteria_zakres1, czyli zakres, na którym budujemy pierwsze kryterium – kolumna Owoc z tabeli Cennik zablokowana bezwzględnie. Kolejny argument to kryteria1, czyli dane z kolumny Owoc z Tabeli sprzedażowej. Kolejny argument to kryteria_zakres2, czyli drugie kryterium – kolumna Kraj z tabeli Cennik zablokowana bezwzględnie. I ostatni argument kryteria2, czyli wartość z kolumny Kraj z Tabeli sprzedażowej. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=SUMA.WARUNKÓW($AD$3:$AD$10;$AB$3:$AB$10;X3;$AC$3:$AC$10;Y3)

Powyższą formułę zatwierdzamy i kopiujemy w dół. Otrzymamy ceny ustalone według 2 kryteriów przedstawione na rys. nr 13.

Rys. nr 13 – ceny ustalone na podstawie 2 kryteriów (czwarte rozwiązanie)

Jak widać powyżej możemy to samo zadanie wykonać w Excelu na kilka sposobów, wykorzystując różne funkcje. Każde z przedstawionych rozwiązań zwróciło te same wartości. Do nas należy decyzja i ocena, które rozwiązanie jest najlepsze czy najszybsze.

Excel — 2 okręgi na wykresie punktowym — porada 431

W tym poście nauczymy się, jak wstawić dwa okręgi na wykresie punktowym albo tak naprawdę dowolne kształty.

Zaczniemy od tego, że równanie okręgu o środku w punkcie (0,0) powinno wyglądać następująco: X2+Y2=R2, gdzie X,Y to współrzędne środka okręgu, a R to promień.

Temat ten omówimy na podstawie przykładowych danych z rys. nr 1.

Rys. nr 1 – przykładowe dane

Na potrzeby Excela potrzebujemy odpowiednią ilość punktów (ich współrzędnych X i Y). Najpierw zakładamy sobie wartość promienia naszego okręgu i generujemy ciąg wartości X, następnie za pomocą funkcji PIERWIASTEK musimy obliczyć współrzędną Y. Wystarczy przekształcić wyżej podany wzór. Zapis formuły powinien wyglądać następująco:

=PIERWIASTEK($B$1^2-A4^2)

Ponieważ nasz okrąg jest jak sama nazwa wskazuje okrągły to dla każdej wartości X ma dwie wartości Y. Wyznaczamy sobie wartości dla X od ‑4 do 4. Następnie musimy wyznaczyć wartości przeciwne, czyli do naszej formuły musimy dołożyć na początku znak minus (rys. nr 2). Wynika to z wyliczania pierwiastka.

Rys. nr 2 – dołożony znak minus przed formułą

Ponadto musi być zachowana kolejność, czyli najpierw nasze wartości X rosną (od ‑4 do 4), a następnie maleją (od 4 do ‑4). Na potrzeby Excela wystarczy przeskok wartości punktów o 0,1.

Po obliczeniu potrzebnych punktów, możemy do wykresu dodać parametr A i B, które spowodują przesunięcie naszego wykresu względem środka układu współrzędnych, czyli punktu (0,0). O wartość parametru AX przesunie się środek koła w poziomie, a o wartość parametru BY przesunie się w pionie. Współrzędne koła uwzględniające przesunięcie zostały przedstawione na rys. nr 3.

Rys. nr 3 — współrzędne koła uwzględniające przesunięcie

Zaznaczamy zakres współrzędnych X2 i Y2 do końca danych za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+Shift+Strzałka w dół, następnie rozwijamy grupę poleceń wykresów punktowych (punkt 2 na rys. nr 4) z karty Wstawianie (punkt 1) i wybieramy wykres punktowy z wygładzonymi liniami (punkt 3).

Rys. nr 4 – wstawianie wykresu punktowego

Excel wstawi automatyczny wykres, który później będziemy edytować na nasze potrzeby (rys. nr 5).

Rys. nr 5 – automatycznie wstawiony wykres punktowy z wygładzonymi liniami

Przede wszystkim musimy ręcznie zmienić wielkość w poziomie tak, aby jednostki w poziomie pokrywały się z wielkością jednostek pionowych (aby otrzymać koło a nie elipsę) – rys. nr 6.

Rys. nr 6 – wykres po zmianie wielkości

Analogicznie w danych obok mamy obliczone współrzędne drugiego okręgu i jego współrzędne po przesunięciu środka. Podany jest również promień, po czym widać, że będzie ono mniejsze (rys. nr 7).

Rys. nr 7 – współrzędne drugiego okręgu

Punkty te chcemy dołożyć do naszego wykresu, czyli drugi okrąg. Zaznaczamy kolejną partię danych, czyli współrzędnych okręgu z przesunięciem XX2 i YY2, następnie kopiujemy je za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+C, zaznaczamy nasz wykres i dopiero wtedy wklejamy dane za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+V. Otrzymamy coś dziwnego, bo niestety po takim wklejeniu dodatkowych punktów Excel głupieje i wstawia jakieś dziwne kształty (rys. nr 8).

Rys. nr 8 – wykres po dodaniu nowych współrzędnych

Wynika to z tego, że Excel pamięta wcześniejszą serię danych i dlatego każde nowe dodane punkty traktuje jako nową serię. Przez to wychodzą takie dziwne kształty, pomarańczowy kolor to wartości X a szare to Y. Wracamy do stanu sprzed wklejenia punktów za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+Z. Aby poradzić sobie z tym problemem, musimy przejść do karty Projekt wykresu i wybrać polecenie Zaznacz dane (rys. nr 9).

Rys. nr 9 – polecenie Zaznacz dane

Musimy sami ręcznie zaznaczyć odpowiednie dane. Otworzy nam się okno Wybieranie źródła danych, gdzie w polu Wpisy legendy (serie danych) klikamy przycisk Dodaj (rys. nr 10).

Rys. nr 10 – okno Wybierania źródła danych

Otworzy nam się okienko Edytowania serii, gdzie w polu Nazwa serii (punkt 1 na rys. nr 11) zaznaczamy komórkę z nazwą YY2 (L3), następnie w polu Wartość X serii (punkt 2) zaznaczamy dane z zakresu K4:K124 i w polu Wartość Y serii (punkt 3) zaznaczamy zakres L4:L124. Podane serie zatwierdzamy przyciskiem OK.

Rys. nr 11 – okno Edytowania serii

Excel wróci do okna Wybierania źródła danych, które zatwierdzamy przyciskiem OK. Otrzymamy Wykres przedstawiony na rys. nr 12.

Rys. nr 12 – wykres dwóch okręgów

Jeśli potrzebujemy coś zmienić na naszym wykresie, to zaznaczamy jeden okrąg i za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+1, uruchamiamy okno Formatowania serii danych, gdzie w Wypełnieniach (punkt 1 na rys. nr 13) możemy zmienić Szerokość linii (punkt 2).

Rys. nr 13 – zmiana szerokości linii wykresu

Otrzymamy pogrubioną linię zaznaczonego wykresu przedstawioną na rys. nr 14.

Rys. nr 14 – wykres po zmianie szerokości linii

Podstawą do wykonania takich wykresów jest przygotowanie listy punktów (współrzędnych). Jeśli nasz wykres jest bardziej okrągły to wybieramy wykres punktowy o wygładzonych liniach, a jeśli jest kanciasty (trójkąt itp.) to wybieramy wykres z prostymi liniami. Ponadto przy wykresach z liniami prostymi wystarczy mniej punktów, żeby się dobrze prezentował.