Nasze przykładowe dane utrudniają nam ich analizę.
Dokładnie chodzi o to, że w naszym przykładzie 2 pierwsze kolumny są wspólne dla kolejnych zestawów danych w wierszu (rekordów), czyli Województwo i Miasto powtarza się dla Sklep1, Sklep2 itd.
Potrzebujemy tak przekształcić dane, żeby dla każdego sklepu z konkretnego Województwa i Miasta powstał 1 wiersz (rekord).
Takie dane jest dużo prościej analizować. Dodatkowo ograniczają też puste komórki, które występują w pierwszej tabeli.
Ten przykład postaw na podstawie filmu z kanału YT ExcelIsFun — https://www.youtube.com/watch?v=jr2F-mrE1Uc
I jest częścią 3 filmów (jeszcze PQ 6 i PQ 7) pokazujących w jak różny sposób możesz rozwiązać ten problem w zależności od Twojej wiedzy na temat PowerQuery. To rozwiązanie jest prawdopodobnie najbardziej pracochłonne, ale też najprostsze, bo wystarczy kilka powtarzających się kliknięć, żeby uzyskać efekt, który nas interesuje (posłużymy się łączeniem zapytań).
Standardowo nasze dane przechowywane są jako tabela, więc zaczytujemy je za pomocą polecenia Z tabeli (z karty dane od Excel 2016 lub z karty PowerQuery od Excela 2010).
Po wczytaniu danych do edytora zapytań PowerQuery będziemy musieli stworzyć osobne zapytania dla każdego kolejnego sklepu (rekordu), czyli w pierwszym zapytaniu będziemy potrzebowali kolumn Województwo, Miasto, Sklep1 i Ulica1, w kolejnym będziemy podmieniać kolumny Sklep i Ulica na kolejne kolumny.
Zaznaczać kolumny możemy analogicznie jak w Excelu za pomocą klawisza Shift (od do) albo za pomocą klawisza Ctrl (dodajemy kolejne, w które klikniemy). Ważna jest kolejność, w której zaznaczamy kolumny — zaznaczamy te, które chcemy, żeby zostały i zaznaczamy je od lewej do prawej. Będziemy chcieli usunąć niezaznaczone kolumny.
Wystarczy, że klikniemy prawym przyciskiem myszy w dowolną zaznaczoną kolumnę i z podręcznego menu wybierzemy polecenie Usuń inne kolumny. Tylko zanim to zrobimy…
…zastanówmy się ile zestawów danych (rekordów) jest maksymalnie w pojedynczym wierszu? Mamy numerowane kolumny, więc widzimy, że mamy maksymalnie 3 sklepy i dokładnie tyle zapytań będziemy potrzebowali stworzyć. Każde z nich będzie musiało mieć dwie pierwsze kolumny i jeszcze 2 odpowiedzialny za kolejny sklep (rekord).
Żeby szybko je stworzyć możemy rozwinąć zakładkę zapytań z lewej strony edytora, następnie kliknąć prawym przyciskiem myszy na zapytanie, które wczytaliśmy (jego nazwa to nazwa tabeli, z której pobraliśmy dane), a następnie z podręcznego menu wybrać polecenie Duplikuj 2 razy, ponieważ potrzebujemy jeszcze dwóch zapytań.
Warto odrobinę zmienić nazwy zapytań, żebyśmy wiedzieli, które z kolei dane znajdują się w konkretnym zapytaniu (w zapytaniach na razie nie przejmujemy się wartościami null). Co jest dużo ważniejsze musimy zmienić nazwy kolumn Ulica i Sklep, żeby we wszystkich zapytaniach były identyczne (wystarczy dwukrotnie kliknąć na nagłówek kolumny).
Gdy dane w wierszu mamy już podzielone na poszczególne rekordy możemy połączyć zapytania. Wystarczy, że na karcie Narzędzia główne rozwiniemy poleceni Dołącz zapytania, żeby połączyć je w nowym zapytaniu.
Chcemy połączyć 3 zapytania, więc wybieramy odpowiednią opcję w oknie dołączania i przyciskiem Dodaj… dodajemy interesujące nas zapytania (uwzględniając kolejność w jakiej chcemy je połączyć).
Uzyskujemy prawie taki wynik jaki chcemy, musimy tylko odfiltrować wartości null po kolumnie Sklep lub ulica i ewentualnie posortować dane i zmienić domyślną nazwę zapytania łączącego tabele.
Następnie możemy już załadować wynik zapytania do Excela.
Takie zapytanie (jak większość domyślnie tworzonych zapytań), nie ma problemu gdy dodamy kolejne wiersze do oryginalnej tabeli (wystarczy je odświeżyć). Jednak gdybyśmy chcieli dołożyć kolejne kolumny z danymi kolejnego rekordu, to musielibyśmy tworzyć kolejne zapytanie uwzględniające te kolumny, a następnie uwzględnić je w zapytaniu łączącym poszczególne zapytania.
Pozdrawiam
Adam Kopeć
Miłośnik Excela
Microsoft MVP
Czasami potrzebujemy posortować dane po nagłówkach kolumn (w poziomie).
Możemy to zrobić w Excelu sortując w poziomie (ważne nie można w ten sposób sortować w tabeli Excela). Wystarczy zaznaczyć dane i wybrać polecenie Sortuj z karty Dane. Czasami dodaje się jeszcze numerację oryginalną kolumn, żeby można do niej łatwo wrócić.
ale dziś interesuje nas bardziej jak to zrobić w PowerQuery, gdzie wynik będzie w formie tabeli Excela.
Dla ułatwienia przykładowe dane przechowujemy w tabeli Excela, żeby móc skorzystać polecenia PowerQuery – Z tabeli (w Excelu 2016 znajduje się ono na karcie dane, wcześniej na osobnej karcie dodatku PowerQuery).
Trafimy do edytora zapytań (PowerQuery). (Domyślnie doda się krok Zmienione typ po kroku Źródło, który usuwamy, bo nam nie jest potrzebny).
Nagłówki są w nagłówkach – tak jak powinny być ;), ale my potrzebujemy, żeby znalazły się w pierwszym wierszu danych, dlatego rozwijamy polecenie Użyj pierwszego wiersz jako nagłówka (np.: z karty Przekształć) by uzyskać odwrotny efekt.
W PowerQuery brak jest możliwości sortowania w poziomie, dlatego musimy wykonać jeszcze kilka kroków. Pierwszym z nich będzie Transponowanie (karta Przekształć).
Wtedy pierwszy wiersz staje się kolumną, a kolumnę już w PowerQuery możemy sortować (np.: z karty Narzędzia główne).
Teraz pozostaje nam tylko wykonać drogę powrotną, czyli transponujemy dane, by pierwsza kolumna, stała się pierwszym wierszem, a następnie Używamy pierwszego wiersza jako nagłówków i mamy posortowaną tabelę po nagłówkach (w poziomie). Wystarczy tylko Załadować wynik zapytania tam gdzie chcemy. (Musimy tylko pamiętać, żeby nadać kolumną odpowiednie typy danych w tym przykładzie musimy zrobić to z kolumną z datami, żeby zostały prawidłowo wczytane do Excela).
Pozdrawiam
Adam Kopeć
Miłośnik Excela
Microsoft MVP
Pobrałeś dane ze źródła i jest z nimi poważny problem – są złączone razem. Nie ma w nich żadnego ogranicznika.
Ten ciąg potrzebujesz podzielić po ilości znaków. W Excelu najszybszym rozwiązaniem byłoby skorzystanie z polecenia Tekst jako kolumny z karty Dane (innym rozwiązaniem byłoby korzystanie z funkcji FRAGMENT.TEKSTU).
Czyli musimy zaznaczyć kolumnę danych, a następnie w pierwszym kroku polecenia wybrać opcję podziału po stałem szerokości (po ilości znaków).
W drugim kroku musimy zaznaczyć miejsca, w których chcemy dokonać podziału (kliknąć myszką po odpowiedniej ilości znaków, żeby wstawił się linie podziału na kolumny. Podziału na kolumny chcemy dokonać, najpierw po 10, później po 2, 4, 6, 3 i 3 znakach).
W trzecim ostatnim kroku możemy wybrać jak mają być sformatowane poszczególne kolumny. W tym przykładzie dla wszystkich kolumn wystarczający jest format ogólny — poprawnie zinterpretuje wszystkie wartości – nawet datę z pierwszej kolumny. Będziemy musieli tylko zmienić miejsce docelowe. Zamiast do kolumny A2 chcemy, żeby dane zaczęły się wpisywać od komórki B2.
Jeśli mamy taki podział w Excelu i wystarczy, że dokonamy go raz to sprawa jest jasna. Ale jeśli dane pochodzą z innego źródła (np.: pliku tekstowego, .csv, czy bazy danych) to chcielibyśmy rozwiązanie bardziej dynamiczne. Rozwiązaniem jest dodatek PowerQuery (dostępny od Excela 2010).
Dla ułatwienia przykładowe dane przechowujemy w tabeli Excela, żeby móc skorzystać polecenia PowerQuery – Z tabeli (w Excelu 2016 znajduje się ono na karcie dane, wcześniej na osobnej karcie dodatku PowerQuery).
Trafimy do edytora zapytań (PowerQuery), gdzie potrzebujemy rozwinąć polecenie Podziel kolumny, by odnaleźć możliwość dzielenia po ilości znaków. (Możemy usunąć domyślnie dodany krok Zmieniono typ, gdyż nic nam w tym momencie nie daje).
Tutaj niestety nie jest tak prosto, bo podziału możemy dokonać po ilości znaków z lewej bądź prawej strony, albo po powtarzającej się ilości znaków, ale nie ma takiej możliwości jak w polecenie Tekst jako kolumna, gdzie sami klikaliśmy w miejsca podziału.
Na razie ustawmy liczbę znaków na 10 i podział z lewej strony.
Prawdopodobnie znowu dodał się krok Zmieniono typ, ale tym razem go zostawiamy, żeby daty były poprawnie interpretowane. Dla nas jednak jest ważniejszy wcześniejszy krok Podzielono kolumnę według położenia. Klikamy na niego i patrzymy na formułę, która pokazuje się w pasku formuły:
Jeśli nie widzisz paska formuły przejdź na kartę Widok i zaznacz pole wyboru (checkbox) Pasek formuły.
Jest to formuła w języku M (języku PowerQUery). Prawdopodobnie w większości jest dla Ciebie mało zrozumiała, ale wystarczy, że skupimy się na jej fragmentach {0, 10} oraz {"Połączona kolumna.1", "Połączona kolumna.2"} . Są to odpowiednio ilości znaków, po których następuje podział po kolumnach (pierwsze zero jest istotne, gdyż odpowiada za pierwszą kolumnę, że zaczyna się ona od początku).
Czego nie widać na pierwszy rzut oka jest to, że liczba znaków jest zawsze od początku tekstu. Czyli jeśli chcemy dokonać podziału najpierw po 10, a potem po 2 znakach, to argument wpisany w formule musimy mieć odpowiednio postać {0, 10, 12, 16, 22, 25, 28}, a nie {0, 10, 2}. Oznacza to podział na trzy kolumny, który w drugim omawianym przez na argumencie musimy nadać nazwy. Jeśli napiszesz mniej nazw kolumn niż wynika to z podziału po ilości znaków, to dalsze kolumny się nie wyświetlą. Dla uproszczenia przykładu kolumny nazywamy "k1", "k2", itd.
Mamy mało kolumn, więc jesteśmy w stanie sami policzyć sobie kolejne ilości znaków, ale poniżej znajdziesz sposób na ułatwienie tego procesu w Excelu. Czyli funkcja PowerQuery dzieląca tekst tak jak wcześniej polecenie Tekst jako kolumny powinna mieć postać:
Niestety taka zmiana formuły spowoduje błąd w kolejnym kroku (domyślnej zmianie typów danych), gdyż zmieniliśmy nazwy kolumny. Najlepiej go usunąć i samemu odpowiednio pozmieniać typy kolumn korzystając np.: z polecenia z karty Narzędzia główne.
Mamy odpowiedni podział kolumn, więc możemy je załadować do Excela. Pamiętaj przy tym, żeby rozwinąć polecenie Zamknij i załaduj by zobaczyć możliwość załadowania do, zamiast domyślnego ładowania danych zapytania do nowego arkusza.
Wynik zapytania PowerQuery jest identyczny jak wynik polecenia Tekst jako kolumny:
Jest jednak duża różnica, ponieważ tabelę wynikową z PowerQuery można odświeżyć klikając na nią np: prawym przyciskiem myszy i wybierają polecenie Odśwież z podręcznego menu. Można nawet korzystając z polecenia Połączenia na karcie Dane ustawić, żeby zapytanie odświeżało się automatycznie przy otwieraniu pliku.
Jak już wspominałem w tym przykładzie jest mało kolumn, ale w pracy miałem sytuację wielokrotnie, że liczba kolumn wynosiła kilkadziesiąt i łatwo byłoby się pomylić przy liczeniu. Dlatego korzystałem z pomocy Excela przy tworzeniu ciągów liczbowy do argumentów funkcji PowerQuery.
Załóżmy sytuację, że mamy podane liczby co ile musi nastąpić podział kolumny, czyli w tym przykładzie 10, 2, 4, 6, 3, 3. Musimy pamiętać, że PowerQuery potrzebuje jeszcze początkowego 0 oraz, że ciąg ma być ilością znaków od początku tekstu, a długości poszczególnych kolumn. Dlatego musimy odpowiednio zsumować wartości:
=SUMA(I$1:I1)
Pierwsze odwołanie jest zablokowane, żeby się nie ruszało, a drugie jest odblokowane, żeby przeciągając kolumnę w dół odpowiednio poszerzał się zakres, po którym sumujemy.
Jeśli w Twojej wersji Excela jest dostępna funkcja POŁĄCZ.TEKSTY, to wystarczy, że z niej skorzystasz by połączyć wszystkie liczby:
=POŁĄCZ.TEKSTY(", ";;J1:J7)
Jeśli jej nie masz, to albo wstawiasz dużo argumentów do funkcji ZŁĄCZ.TEKSTY, albo w każdym kolejnym wierszy dołączasz przecinek i kolejną liczbę do komórki powyżej:
=K2&", "&J3
Pierwsze 0 wpisujemy ręcznie.
Wtedy końcowy tekst możemy skopiować i wkleić do zapytania PowerQuery.
Pozdrawiam
Adam Kopeć
Miłośnik Excela
Microsoft MVP
